تأثیرات فقر آموزشی بر جامعه انسانی

پیامدهای فقر آموزشی

از پیامد مهم و کوتاه مدت فقر آموزشی، افزایش احتمال وقوع انواع ناهنجاری­ها و جرایم اجتماعی است. رشد بزهکاری و نیز رشد تکدی گری با فقر آمورشی رابطه مستقیمی دارد.

دومین پیامد مهم آن ضعیف شدن پایه اساسی توسعه بلند مدت جامعه یعنی سرمایه انسانی است. سرمایه و نیروی انسانی کارآمد، منبع اصلی رشد و توسعه  پایدار جامعه در بلندمدت است.

از آن جایی که به مؤثر بودن نیروی انسانی بسیار اشاره شد می­توان گفت؛ سرمایه انسانی قوی فقط به تحصیلات عالی مربوط نمی­شود؛ بلکه بخش بزرگ و مهمی از آن در دوران کودکی و نوجوانی شکل می­گیرد. اگر نظام آموزشی پیش از دانشگاه بستر شخصیت‏سازی قوی را برای نیروی انسانی فراهم نکند، اثر آموزش در مراحل بعدی بسیار آسیب­پذیر شده و افت جدی خواهد داشت.

سومین پیامد مهم  نیز از بین رفتن همبستگی اجتماعی علی الخصوص در مناطق پیرامونی و حاشیه‏ای کشور است. فقر آموزشی شدید به‌ویژه بر مبنای شاخص امکانات آموزشی به معنای نبود عدالت اجتماعی است.

آخرین پیامد مهم  را کاهش همبستگی اجتماعی و تضعیف سرمایه اجتماعی می­دانند که بر رشد اقتصادی تاثیر منفی می‏گذارد و مانع پیشرفت و توسعه در جوامع می­شود.

در ادامه­ی متن ابعاد مختلف را بررسی می­کنیم.

ابعاد مختلف فقر آموزشی

اولین جنبه ، ترک تحصیل از مدرسه در سن تحصیل و آموزش است. با توجه به این موضوع فقر آموزشی در جامعه ما عمیق است.

دومین جنبه ، به کیفیت ضعیف آموزش مربوط می­شود. افراد زیادی که ترک تحصیل نمی­کنند به دلیل نبود زیرساخت‏های آموزشی مناسب، با فقر آموزشی رو به رو می‏شوند. اتفاقاتی که در مکان‏هایی مانند شین‏آباد کردستان یا دیگر روستاها می افتاد مصادیقی از کمبود شدید امکانات آموزشی در برخی از مناطق کشور است. تحصیل و آموزش در شرایط کمبود امکانات هم برای کودکان سخت است و هم برای آموزگاران.

سومین جنبه فقر آموزشی، مربوط به محتوایی است که به کودکان آموخته می شود. به کودکان حقوق شهروندی و لزوم رعایت آن آموزش داده نمی­شود؛ کار گروهی و تمرین مدارا کردن با هم آموخته نمی­شود.   

جنبه چهارم  فقر آموزشی مرتبط با فرار مغزهاست. ضریب هوشی در جامعه ما کاهش یافته است؛  وقتی افراد باهوش‏ مهاجرت کرده و در کشورهای دیگر زندگی خود را ادامه می‏دهند، تاثیر مثبتی را که می‏توانند در بازتولید کودکان با‌هوش‏تر بگذارند نیز با خود می‏برند. چنین خروجی بر متوسط ضریب هوشی جامعه اثر منفی خارجی دارد.